22 stycznia 2021r., dokładnie w 158. rocznicę wybuchu Powstania Styczniowego, 9 - osobowa grupa piłsudczyków z Okręgu Ziemi Lubelskiej ZP RP na czele z gen. bryg. Zw. Stanisławem Olszewskim – Prezesem Zarządu Okręgu, członkiem Zarzadu Krajowego i ze sztandarem oddała szacunek bohaterom, którzy podjęli akt wielkiej odwagi i poświęcenia w walce o niepodległość.

Obchody, tej ważnej wszystkim Polakom rocznicy rozpoczęły się w Lublinie Mszą św. w intencji poległych, pomordowanych, zesłanych na Sybir i zmarłych powstańców styczniowych, celebrowaną pod przewodnictwem ks. ppłk. Andrzeja Piersiaka w kościele pw. Niepokalanego Poczęcia NMP.
Tuż przed Mszą św. został poświęcony i przekazany społeczności Szkoły Podstawowej Nr 6 im. Romualda Traugutta w Lublinie nowy sztandar. Po zakończeniu liturgii, w związku z tym, że wieloletni proboszcz ks. ppłk Andrzej Piersiak, zakończył posługę kapłańską w tej parafii i został oddelegowany do Warszawy, lubelscy włodarze uhonorowali go za zasługi: Medalem Wojewody Lubelskiego, Medalem Marszałka Województwa Lubelskiego i Medalem Prezydenta Miasta Lublin.
Po Mszy św. uczestnicy uroczystości przeszli pod Pomnik Powstańców Styczniowych, wzniesiony w miejscu ich straceń przy dzisiejszej ul. Gen. Mariana Langiewicza, gdzie przybyłe delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze, w tym lubelscy piłsudczycy. W dalszej części rocznicowych obchodów delegacje złożyły kwiaty i zapaliły znicze pod Grobowcem Powstańców Styczniowych na cmentarzu przy ul. Lipowej, a młodzież szkolna pod pomnikiem powstańczym w Lasku Traugutta przy Szkole Podstawowej Nr 6.
Bezpośrednim detonatorem przygotowywanego ale mocno przyśpieszonego patriotycznego zrywu powstańczego było zagrożenie młodych Polaków wyznaczoną przez władze carskie tzw. „branką” do wojska carskiego. Był to sprzeciw wobec przybierającego na sile terroru rosyjskiego. Niestety, pomimo początkowych sukcesów w walkach powstańczych, na skutek słabego przygotowania, mało sprawnego dowodzenia, braku jednolitej koncepcji walki przyjmowanej przez kolejnych przywódców oraz braku koordynacji działań poszczególnych formacji bojowych, licznych aresztowań i ogromnej przewagi militarnej wojsk rosyjskich powstanie upadło. Decydującym ciosem w jego niepowodzeniu było aresztowanie w nocy z 10 na 11.04.1864r. wychowanego w duchu wiary i patriotyzmu, skutecznego w działaniu i doświadczonego w bojach dyktatora powstania Romualda Traugutta i jego najbliższych współpracowników. Było to najdłużej trwające powstanie polskie -14 miesięcy. Wg. różnych źródeł podczas powstania stoczono ok. 1200 bitew/potyczek, zginęło ok. 30 tys. powstańców, a ok. 38 tys. zostało zesłanych na Sybir.
Jednym z Powstańców Styczniowych był ojciec Józefa Piłsudskiego – Józef Wincenty Piłsudski, który wraz z żoną Marią z Billewiczów wychowywali w kulcie idei insurekcyjnej późniejszego Naczelnika Państwa i Marszałka Józefa Piłsudskiego. To właśnie min. z rodzinnego domu wyniósł on tradycję buntu i sprzeciwu przeciwko rosyjskiemu zaborcy.
W delegacji piłsudczyków prezesowi zarządu Okręgu Ziemi Lubelskiej ZP RP towarzyszyli: płk Zw. Kazimierz Olszewski, płk Zw. Wojciech Zalewski, płk Zw. Jan Falecki, płk Zw. Stanisław Tomkowicz, ppłk Zw. Stanisław Dudziak, ppłk Zw. Jerzy Drygała, ppłk Zw. Ryszard Kroczyński, mjr Zw. Sławomir Radzikowski.

Tekst: gen. bryg. Zw. Stanisław Olszewski
Foto: mjr Zw. Sławomir Radzikowski